شمس قیس رازی
شمس قیس رازی، شمس الدین محمد
قرن: 7
شاعر. عروضى و وى از مردم رى بود و مدتها در ماوراءالنهر و خوارزم و خراسان مى زیست و در سال 614 ق كه آوازه ى هجوم مغول در خراسان برخاست با سلطان علاءالدین محمد بن تكش خوارزمشاه به عراق آمد و تا سال 617 ق از همراهان وى بود و پس از آن به فارس رفت و به دربار اتابك سعد بن زنگى راه یافت و ندیم آن پادشاه شد و پس از آن در دربار پسرش نیز بود.
از تالیفات وى: «المعجم فى معاییر اشعار العجم» كه معروفترین كتاب عروض و قوافى و محسنات شعر فارسى است و نخست در 614 ق در شهر مرو طرح این كتاب را ریخت و در وقایع سال 617 ق از میان رفت و پس از مدتى اوراق آن به توسط روستاییان كوه پایهاى عراق بدست وى بازگشت و سپس در فارس در حدود سال 630 ق آن را تمام كرد؛ «المعرب فى معاییر اشعار العرب»؛ «الكافى فى العروضین والقوافى»؛ «حدائق العجم».
منابع
- انجمن مفاخر فرهنگی، اثرآفرینان، ج3، ص338.
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |